ΒΑΤΟΥΣΑ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Η Βατούσα είναι ένας από τους πέντε χαρακτηρισμένους παραδοσιακούς οικισμούς της Λέσβου, χάρη στη μοναδική αρχιτεκτονική της με τα πέτρινα σπίτια, τα μεγάλα αρχοντικά και τα πλακόστρωτα δρομάκια. Βρίσκεται στο δυτικό μέρος του νησιού σε υψόμετρο 300 μέτρων και απέχει 67 χιλιόμετρα από την πόλη της Μυτιλήνης. Διοικητικά ανοίκει στη δημοτική ενότητα Ερεσού-Αντίσσης του Δήμου Δυτικής Λέσβου.

Το όνομα του χωριού προέρχεται από τη χλωρίδα της περιοχής, το θηλυκό Βατόεσσα που σημαίνει ότι αφθονεί σε βάτους.

Ο παραδοσιακός οικισμός της Βατούσας, όπως και τα χωριά Πτερούντα και Χίδηρα, είναι χτισμένα στο κοίλωμα ενός ηφαιστειακού κρατήρα, που δημιουργήθηκε την εποχή που σχηματιζόταν το Αιγαίο και τα νησιά του, δηλαδή πριν από 21 περίπου εκατομμύρια χρόνια! Με τα χρόνια η αρχική μορφή του κρατήρα αλλοιώθηκε. Σήμερα μπορούμε να παρατηρήσουμε μόνο κάποια υπολείμματα αυτού του μεγάλου ηφαιστείου.

Από την πρώτη στιγμή ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται ότι η Βατούσα έχει κρατήσει την εντυπωσιακή αρχιτεκτονική της. Πολύχρωμα παραδοσιακά σπίτια, επιβλητικά νεοκλασικά, ναοί, παλιά μπαρμπέρικα και παντοπωλεία ταξιδεύουν τους επισκέπτες στον χρόνο και συνεχίζουν να λειτουργούν μέχρι σήμερα. Εναλλαγή εικόνων που εντυπωσιάζει αρκεί κάποιος να ανακαλύψει τις κρυφές γωνιές του χωριού περιδιαβαίνοντας τα δαιδαλώδη πλακόστρωτα σοκάκια του μεσαιωνικού ιστού.

Εκκλησίες του χωριού είναι ο Ναός των Ταξιαρχών, χτισμένος το 1832-33, που έχει στον περίβολό του νεκροταφείο με μοναδικούς ιδιόρρυθμους κτιστούς τάφους  και ο κεντρικός βασιλικός χωρίς τρούλο Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που χτίστηκε το 1850 εξ ολοκλήρου από πελεκητή πέτρα.

ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ

Αξιοθέατα του χωριού είναι το κτίριο του Δημοτικού σχολείου (πρώην Σχολή Αρρένων), το Λαογραφικό Μουσείο που στεγάζεται στο νεοκλασικό αρχοντικό Γώγου (1890) και είναι από τα ομορφότερα της Λέσβου και φιλοξενεί εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας, παραδοσιακής φορεσιάς, ειδών λαϊκής τέχνης, αγροτικών εργαλείων και οικιακών σκευών.Το παλιό Παρθεναγωγείο που χτίστηκε τον 19ο αιώνα και σήμερα λειτουργεί ως κοινοτικός ξενώνας, το εκκλησιαστικό (Βυζαντινό) Μουσείο με αξιόλογα εκθέματα που βρίσκεται στον περίβολο του κεντρικού ναού του χωριού

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ – ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ

Α. Παναγίας στης 15 Αυγούστου

Β. Των Ταξιαρχών στης 8 Νοεμβρίου