ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Η Αγία Παρασκευή είναι ένα πεδινό χωριό που βρίσκεται στο κέντρο του νησιού. Ανήκει στον Δήμο Δυτικής Λέσβου στη Δημοτική Ενότητα Αγίας Παρασκευής. Βρίσκεται σε υψόμετρο 100 μέτρων και αποτελεί σημαντικό οδικό κόμβο, καθώς από την κωμόπολη περνάνε οι δρόμοι Μυτιλήνης-Σιγρίου, Καλλονής-Πέτρας και Μυτιλήνης-Μανταμάδου. Απέχει 4 χλμ. από την πλησιέστερη ακτή στον κόλπο Καλλονής και 39 χλμ. περίπου ΒΔ. της πρωτεύουσας Μυτιλήνης

Είναι μια όμορφη μεσόγεια κωμόπολη, με γεωργοκτηνοτροφικό χαρακτήρα, καλή ρυμοτομία και λιθόστρωτους δρόμους. Το σύνολο σχεδόν του οικισμού αποτελείται από αγροτικά και αστικά σπίτια κτισμένα με την αρχιτεκτονική της Λέσβου, ενώ υπάρχουν παραδοσιακά καφενεία και γραφικά παντοπωλεία. Στην είσοδο του χωριού υπάρχουν παλιά βιομηχανικά κτίρια, κυρίως ελαιοτριβεία

Το όνομα του χωριού οφείλεται στο γραφικό ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής που βρίσκεται μέσα σε σπηλιά. Στο κέντρο του οικισμού βρίσκεται η εκκλησία των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, κτίσμα του 1856-1867, με εντυπωσιακό καμπαναριό που χτίστηκε από τους κατοίκους της Γέρνας όταν εγκατέλειψαν το παλιό χωριό τους, στον κόλπο της Kαλλονής, μετά από τις πολλές πειρατικές επιδρομές.

ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ

Στην περιοχή θα δείτε πολλά σημαντικά αρχαιολογικά μνημεία, όπως το Ιερό της Λέσβου, τον ναό των «Μέσων» σε απόσταση 9 χλμ νοτιοανατολικά της Αγίας Παρασκευής, 1 χλμ περίπου μετά τη διασταύρωση προς Αχλαδερή με κατεύθυνση προς Μυτιλήνη. Οι Λέσβιοι, ονομάζουν την περιοχή «τα Μέσσα», με ειδικότερη ονομασία της θέσης «Κουκάλα». Οι αρχαιολόγοι και οι ιστορικοί «το Μέσσον». Και οι δύο ονομασίες, δηλώνουν ότι ο τόπος αυτός έχει το ίδιο τοπωνύμιο από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Και πώς θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, αφού σημαίνει το μέσον, το κέντρο δηλαδή του τριγώνου που είναι η Λέσβος.

Το πιο αναγνωρίσιμο αρχαιολογικό στοιχείο του, είναι ένας «ψευδοδίπτερος οκτάστυλος ιωνικός ναός» όπως τον χαρακτηρίζουν οι αρχαιολόγοι. Αυτό σημαίνει ότι ο ρυθμός του, που καθορίζεται κυρίως από την μορφή του κίονα, είναι Ιωνικός. Ο ναός κατασκευάστηκε στις τελευταίες δεκαετίες του 4ου αι. π.Χ.. Οι διαστάσεις του είναι  23,75 x 41,52 μ. και η στοά του έχει 8 x 14 κίονες, αντί του συνηθισμένου 6 x 13. Ο επισκέπτης μπορεί να δει το θεμέλιό του και μεγάλο αριθμό αρχιτεκτονικών μελών.

Στην Kλοπεδή δε, βρίσκονται ερείπια κτιρίων αιολικού ρυθμού του 6ου αι. π.X. και ανάμεσά τους αρχαίο ιερό αφιερωμένο στον Aπόλλωνα, και στην τοποθεσία Aχλαδερή ερείπια της αρχαίας πόλης Πύρρα, που καταστράφηκε το 213 π.X. μετά από ένα μεγάλο σεισμό.

Σε απόσταση 4 χιλιομέτρων βορειοδυτικά από τον οικισμό ορθώνεται το πέτρινο γεφύρι της Κρεμαστής με παράδοση ανάλογη εκείνης του γεφυριού της Άρτας. Χρονολογείται από την εποχή των Γατελούζων (1355-1462).

Η Παλαιοχριστιανική Βασιλική δε του Χαλινάδου βρίσκεται στην ομώνυμη θέση της αγροτικής περιφέρειας της κοινότητας Αγίας Παρασκευής Λέσβου. Η βασιλική αποτελούσε πιθανότατα το καθολικό μικρού μοναστηριού όπως προκύπτει από τα λείψανα τοίχων των κελιών που διασώζονται κατά τη νότια πλευρά της.

Αξίζει δε να επισκευτείτε το “Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργείας”, ένα Δημοτικό Ελαιοτριβείο, αναπαλαιωμένο λιθόκτιστο κτήριο του 1910, χαρακτηριστικό δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής.

Μπορείτε επίσης να επισκεφθείτε το Πολιτιστικό Κέντρο του χωριού όπου διαθέτει Λαογραφική Συλλογή και το κτήριο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης.

Το κτήριο των Εκπαιδευτηρίων (1925), εντυπωσιακό οικοδόμημα νεοκλασσικής αρχιτεκτονικής με όμορφο προαύλιο. Το Δημαρχείο, κτίσμα του 1930. Το «Λουτρό», χαμάμ του 1898

Τους Υδροβιότοπους Τσικνιά, Μέσων, Δέλτα Βούβαρη και τον υγρότοπο των Αλυκών, στον μυχό του κόλπου της Καλλονής, με μεγάλη ετήσια παραγωγή αλατιού, που αποτελεί σημαντική πηγή πόρων για την κωμόπολη

ΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ

Ούζο, κτηνοτροφικά-πτηνοτροφικά, γαλακτοκομικά-τυροκομικά, ζυμαρικά, γλυκά

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ – ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ

Α. Το αποκριάτικο καρναβάλι
Β. Το πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής, την Πέμπτη και Παρασκευή του Πάσχα
Γ. Το «Πανηγύρι του Ταύρου», στα τέλη Ιουνίου, τριήμερο πανηγύρι αφιερωμένο στον Άγιο Χαράλαμπο, με αρκετές αναφορές στα ταυροκαθάψια και παγανιστικές τελετές. Καθιερώθηκε το 1774 από Παρασκευή έως Κυριακή της εβδομάδας που γίνεται. Στο πανηγύρι σφάζεται επιλεγμένος ταύρος, από το κρέας του οποίου παρασκευάζεται με σιτάρι το «κεσκέκ», παραδοσιακό φαγητό που μοιράζεται σε όλους του καλεσμένους. Την τελευταία ημέρα γίνονται ιππικοί αγώνες, τα «χαρλαμίλια», καθώς και χορευτικές επιδείξεις πάνω στα άλογα.
Δ. Παναγίας “της Μόσυνας” στης 23 Αυγούστου

ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

α. Αγροτουριστικός συνεταιρισμός γυναικών «Σελλάδα»,

β. Αγροτικός Συνεταιρισμός Αγίας  Παρασκευής Λέσβου (Ελαιουργικός και Γαλακτοκομικός)