ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Το Παλαιοχώρι είναι από τα πιο παλιά χωριά της περιοχής. Στην αρχή ήταν χτισμένο στη Μελίντα, όπου θρυλείται ότι υπήρχαν λείψανα αρχαίων, βυζαντινών και μεσαιωνικών χρόνων. Οι επιδρομές των πειρατών ανάγκασαν τους κατοίκους να μετοικήσουν σε διάφορες περιοχές πριν καταλήξουν στη σημερινή του περιοχή, σε υψόμετρο 307 μέτρων. Το χωρίο βρίσκεται σε απόσταση 46 χλμ από τη Μυτιλήνη και διοικητικά ανήκει στο Δήμο Μυτιλήνης στη δημοτική ενότητα Πλωμαρίου.
Γραπτές μαρτυρίες για την ύπαρξη του χωριού υπάρχουν από το 1768 στους κώδικες και τα κατάστιχα των εκκλησιών του παλιού Πλωμαρίου, σημερινού Μεγαλοχωρίου, όπου μνημονεύεται η Μελίντα και το 1773 ο Βαλανιάς. Το 1802 και 1807 έχουμε αναφορές για τους ελαιόμυλους του Πριόνα και του Παλαιοχωρίου αντίστοιχα. Η βρύση της Μέρινας κατασκευάστηκε το 1817. Ο ναός του χωριού προς τιμήν του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου αποπερατώθηκε το 1864.
ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ
Τα σοκάκια του χωριού προσφέρονται για μια ενδιαφέρουσα περιπλάνηση. Η δροσερή και γραφική πλατεία του χωριού περιβάλλεται από καφενεία όπου μπορεί ο επισκέπτης να απολαύσει το ούζο του μαζί με τους γνήσιους τοπικούς μεζέδες που το συνοδεύουν.
Τα σπίτια του χωριού είναι «κολλημένα» μεταξύ τους, χτισμένα σαν τείχη κάστρων για να είναι αποτελεσματικότερη η άμυνα απέναντι στους κινδύνους από τους πειρατές. Επισκεφθείτε την Παναγία Ευαγγελίστρια (1864), χτισμένη στη θέση ενός ναού του Αγ. Ιωάννου. Δυτικά, στην Περιοχή Βίγλα, μπορείτε να θαυμάσετε την θέα προς τη Χίο, τα Ψαρά και την Μικρά Ασία. Στο χωριό λειτουργεί και το Λαογραφικο μουσείο Παλαιοχωρίου.
Προς τα νότια του Παλαιοχωρίου σε απόσταση 3 χλμ. Βρίσκεται το γραφικό επίνειό του, η Μελίντα, μια πλατιά και εκτεταμένη παραλία με κάτασπρο βότσαλο, που διαθέτει ενοικιαζόμενα δωμάτια και γραφικές ψαροταβέρνες.
H Παναγία Κρυφτή, το διάσημο ξωκκλήσι της Λέσβου, βρίσκεται στο μέσον των συνοικισμών Μελίντας και Δρότας, ανήκει στην ενορία του Παλαιοχωρίου της ιεράς Μητροπόλεως Μυτιλήνης. Όλη η τοποθεσία αλλά και το εκκλησάκι είναι αφιέρωμα στην Παναγία Κρυφτή. Η παράδοση μας λέει ότι λόγου του σπηλαίου που ομοιάζει σαν κρύπτη πήρε την ονομασία Κρυφτή, κατά άλλους, όταν οι Αγαρηνοί κυνηγούσαν κάποια νέα γυναίκα από τις νέες της περιοχής, αυτή κρύφτηκε στην πιο πάνω σπηλιά, παρακάλεσε την Παναγία και το θαύμα έγινε, σώθηκε η κοπέλα και από τότε το μέρος αυτό αφιερώθηκε στην Παναγία Κρυφτή. Κάτω από το εκκλησάκι υπάρχει αγίασμα το οποίο οι ντόπιοι το ονομάζούν “βζιά” επειδή υπάρχουν σταλακτίτες και τρέχει από εκεί το αγίασμα. Κοντά στη θάλασσα υπάρχουν και ιαματικά νερά τα οποία είναι θειούχα και η θερμοκρασία τους φτάνει ως και τους 70 βαθμούς Κελσίου. Υπάρχουν και άλλα σπήλαια στη εν λόγο περιοχή, αλλά η πανέμορφη τοποθεσία σε συνδυασμό με τα πανύψηλα βράχια και την θάλασσα σου δίνει την εντύπωση πως βρίσκεσαι πραγματικά στο Άγιο Όρος και μάλιστα στα Καυσοκαλύβια.
ΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ
Ελαιόλαδο
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ – ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ
α. Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στης 25 Μαρτίου
β. Αγίου Ιωάννου 29 Αυγούστου
γ. Παναγίας Κρυφτής Δευτέρα του Θωμά
δ. Αγίου Ιωάννου (Ηλιοτροπίου), στο επίνειο Μελίντα στης 24 Ιουνίου
ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΠΑΛΑΙΧΩΡΙΟΥ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
α. Aγροτικός συνεταιρισμός Παλαιοχωρίου